Γεννήθηκε στην Κρήτη το 1982 και από τότε που θυμάται τον εαυτό του, αυτό που ήθελε να κάνει είναι να παίζει μουσική. Και τα κατάφερε. Στα 18 του έγινε δεκτός για σπουδές στην Βασιλική Ακαδημία, στην Αγγλία, ενώ ένα χρόνο αργότερα, έκανε την πρώτη του επαγγελματική εμφάνιση στο South Bank Centre στο Λονδίνο. Στα 27 του χρόνια, κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ, «Rachmaninov Piano Concerto No. 3 and the Orion Symphony Orchestra», συμπληρώνοντας την μουσική του διαδρομή με διακρίσεις, βραβεία και παραστάσεις στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.
Όλα αυτά δεν ήταν αρκετά για τον Πάνο Καράν, έναν πιανίστα που πιστεύει ότι η μουσική μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Έτσι το 2011 δημιούργησε την οργάνωση "Keys of Change" και μαζί με συνεργάτες του και... το πιάνο του, ταξιδεύει σε περιοχές που οι άνθρωποι υποφέρουν λόγω φυσικών καταστροφών, πολέμων, φτώχειας, πείνας και με την μουσική του, δείχνει σε παιδιά και ενήλικες ότι υπάρχει και ένας άλλος κόσμος, στον οποίο η ανθρώπινη οδύνη βρίσκει παρηγοριά και λύτρωση και ένας μόνο τρόπος για να τον φτιάξουν: να τον φανταστούν, να ελπίσουν, να ενωθούν και να δημιουργήσουν. Όπως δηλαδή φτιάχνεται η μουσική, έτσι, με την ίδια μαγιά γίνεται και ο κόσμος καλύτερος.
Σιέρα Λεόνε, Ουγκάντα, Φουκοσίμα είναι μερικές από τις περιοχές που έχουν επισκεφτεί ο Πάνος Καράν και το "keys of Change", υλοποιώντας σχετικά πρότζεκτ (τα οποία μπορείς να δεις και να βοηθήσεις μέσα από την σελίδα της οργάνωσης "keys of Change" και την σελίδα στο facebook ).
Μιλήσαμε όμως με τον ίδιο τον Πάνο Καράν και μας εξηγεί πώς γεννήθηκε η ιδέα για το "keys of change", αφηγείται εμπειρίες και στιγμές που του έχουν μείνει αξέχαστες, περιγράφει πώς η οργάνωση έχει αλλάξει τον δικό του κόσμο ενώ καταλήγει λέγοντας ότι η κρητική μουσική του αρέσει πολύ.
Διαβάστε τι μας είπε και δείτε βίντεο και εικόνες από τις αποστολές του "keys of change".
Γεννηθήκατε στην Κρήτη και μεγαλώσατε στην Αθήνα, μαθαίνοντας πιάνο από 7 ετών. Πώς εξελίχθηκε αυτή η αγάπη για την μουσική;
Από μικρό με μαγνήτιζε πάντα η ωμή δύναμη της σκηνής. Στο σπίτι υπήρχε πάντοτε μουσική, θυμάμαι να πηγαίνω σε συναυλίες από πολύ μικρός, και είχαμε πιάνο στο σπίτι. Έκανα το πρώτο μου μάθημα πιάνου στα εφτά μου, και δεν μπορώ να θυμηθώ τον εαυτό μου να θέλει τίποτε άλλο εκτός από το να παίζω μουσική. Όταν ήμουν 18 έγινα δεκτός για σπουδές στην Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου, όπου έχω ζήσει τα τελευταία 14 χρόνια.
Ενώ ήδη κάνατε επιτυχημένες παραστάσεις στην Ευρώπη, πήρατε την απόφαση να ταξιδέψετε με τον πιάνο σας σε περιοχές απομακρυσμένες, που πλήττονται από φτώχεια, καταστροφές, πείνα, πιστεύοντας ότι η μουσική μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Έτσι δημιουργήσατε την φιλανθρωπική οργάνωση keys of change. Πώς γεννήθηκε η ιδέα για αυτό, τι ακριβώς κάνετε και γιατί πιστεύετε ότι η μουσική μπορεί να αλλάξει τον κόσμο;
Ίσως επειδή η δασκάλα μου του πιάνου έλεγε μισοαστεία, «Αν όλοι έπαιζαν πιάνο, δεν θα υπήρχαν πόλεμοι», ή ίσως λόγω της αληθινής επιθυμίας να δω με τα μάτια μου την πραγματική δύναμη της κλασικής μουσικής, ή ακόμα επειδή απλά είχα βαρεθεί να με ακούνε μόνο άνθρωποι που έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν ένα εισιτήριο. Ένα είναι σίγουρο, παίρνω πολύ στα σοβαρά το κλισέ «η μουσική μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο».
Panos Karan: Bach in the Amazon II (for Keys of Change)
Με ποια κριτήρια επιλέγετε ποιές περιοχές θα επισκεφτείτε και μέχρι σήμερα που έχετε ταξιδέψει με το keys of change;
Δυστυχώς δεν υπάρχει έλλειψη ανάγκης για ελπίδα, βοήθεια και συμπαράσταση στον κόσμο που ζούμε. Ήδη έχουμε βρεθεί με το Keys of Change στον Αμαζόνιο, στην Σιέρρα Λεόνε, στην Ουγκάντα, στην Ινδία, στην Σιβηρία, στην Ιαπωνία και στην δική μας Ελλάδα. Ελπίζω στο μέλλον να μπορούμε να στέλνουμε μουσικούς σε όλα τα μέρη του κόσμου, ακόμη και στα πιο σκοτεινά και απομακρυσμένα, όπου οι άνθρωποι θα έχουν ανάγκη από μουσική.
Μετά από τόσες αποστολές περιγράψτε μας κάποιες εμπειρίες που σας έχουν μείνει αξέχαστες
Ένα παράδειγμα ήταν ο Αλουσίν, ο επί δύο εβδομάδες οδηγός, διερμηνέας και σύντροφος στο ταξίδι μας στην Σιέρρα Λεόνε . Ένας πολύ δραστήριος νεαρός γύρω στα 25, πάντα χαμογελαστός.
Το 1998, όταν ο πόλεμος έφτασε στο Φριτάουν, ο Αλουσίν ζούσε στα περίχωρα με την οικογένειά του, και στα 11 του χρόνια έπρεπε να περπατάει τακτικά γύρω στα 40 χιλιόμετρα για να βρίσκει τρόφιμα. Ένα απόγευμα, καθώς γύριζε σπίτι, τον απήγαγε το Επαναστατικό Ενωτικό Μέτωπο, οι αντάρτες. Τον έδειραν ανελέητα, τον βασάνισαν, του έκαναν ενέσεις κοκαΐνης και τελικά του έδωσαν ένα ΑΚ47 και τον «επιστράτευσαν» ως ανήλικο στρατιώτη, μια μοίρα κοινή εκείνη την εποχή για τα παιδιά της ηλικίας του. Πριν καλά-καλά μπει στην εφηβεία, είχε γνωρίσει τον πόλεμο και τον θάνατο, κι όταν τόλμησε να ρωτήσει τον αρχηγό του «Για ποιο πράγμα πολεμάμε;» τον έδεσαν σε μια καρέκλα και τον ανάγκασαν να κοιτάζει κατευθείαν τον καυτό αφρικανικό ήλιο για μια ολόκληρη μέρα. Μετά από εννέα μήνες στην κόλαση, κατάφερε να αποδράσει. Έφτασε στο σπίτι του τρεις βδομάδες μετά, όπου βρήκε την πόρτα κλειστή, ενώ η οικογένειά του έλεγε ότι επέστρεψε το φάντασμα του γιου τους. Τελικά βρέθηκε σ’ ένα νοσοκομείο για να αναρρώσει από τη δοκιμασία του, και οι γιατροί έκαναν δύο μήνες για να καθαρίσουν τον οργανισμό του από τα ναρκωτικά.
Σήμερα ο Αλουσίν ασχολείται ενεργά με οργανώσεις που βοηθούν παιδιά και νεαρά άτομα στη Σιέρα Λεόνε. Ο Αλουσίν χαμογελούσε καθώς μοιραζόταν μαζί μας τις ουλές του: από τα χτυπήματα στο στήθος του, από μια σφαίρα στον μηρό του: «Πρέπει να φροντίσουμε να υπάρχει μέλλον για τους νέους αυτής της χώρας», είπα. «Και η μουσική μπορεί να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά.»
Υπάρχουν περιοχές όπως στην Φουκοσίμα όπου έχετε πραγματοποιήσει αρκετές αποστολές. Το τελευταίο σας ταξίδι ήταν και πάλι στην Ιαπωνία. Περιγράψτε μας τις εικόνες που συναντήσατε όταν πρωτοπήγατε εκεί και ποιες διαφορές βλέπετε με το σήμερα. Πώς είναι να βλέπετε τα αποτελέσματα των προσπαθειών σας;
Στην Ιαπωνία, μετά την καταστροφή του 2011, κάθε πρόσωπο έχει μια ιστορία επιβίωσης, μια ιστορία ζωής και θανάτου από το τσουνάμι. H όψη της καταστροφής, οι ήχοι, οι σειρήνες, οι χαμένοι φίλοι, όλα είναι χαραγμένα στα πρόσωπα.
Το πρόσωπο ενός γέρου ψαρά που έχασε τα πάντα, μιας εθελόντριας που βοηθάει άλλους αφού έχασε το σπίτι της και τον πατέρα της, ενός δεκάχρονου παιδιού με μάτια ώριμου άντρα. «Ισινομάκι, δείξε δύναμη» είναι το μήνυμα πάνω σ’ ένα μνημείο στη μέση της ρημαγμένης περιοχής, σε χώρο που δωρήθηκε στον δήμο από μια γυναίκα που έχασε το μαγαζί της.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον κύριο στο νοσοκομείο της Μιναμισόμα, την πρώτη γραμμή για τη μέτρηση των συνεπειών της ακτινοβολίας πάνω στους ανθρώπους, που ζήτησε από τη νοσοκόμα του να μετακινήσει πιο κοντά το καροτσάκι του, και προσπάθησε να μιλήσει, να πει κάτι, αλλά βγήκαν μόνο δάκρυα, ξαναπροσπάθησε και κυλούσαν κι άλλα δάκρυα από τα μάτια του, με ρυτίδες πόνου να σημαδεύουν το πρόσωπό του, και στο τέλος να ψιθυρίζει μόνο «Αριγκάτο». Άλλος ένας επιζών.
Υπήρχε μια γυναίκα που είχε για χρόνια στο σπίτι της ένα παιχνίδι με τη μουσική του Καρυοθραύστη· όλα χάθηκαν στο τσουνάμι, και άρχισε να κλαίει όταν άκουσε ξανά τη μουσική του Τσαϊκόσφσκι.
Έπαιξα ένα ρεσιτάλ σ’ έναν από τους προσωρινούς καταυλισμούς, όπου όλοι έκλαιγαν ακούγοντας το Sakura, προσπαθώντας μάταια να συγκρατήσουν τους αναστεναγμούς της θλίψης. Χαμόγελα και δάκρυα, χωρίς μετάφραση, χωρίς λόγια, χωρίς γλώσσα. Και ο ντόπιος επιζών της μουσικής: ένα πιάνο Yamaha, που έπαθε ζημιές από το τσουνάμι και το επισκεύασε ο ιδιοκτήτης του καταστήματος, έχει γίνει διάσημο σ’ όλο τον κόσμο ως σύμβολο αναγέννησης.
Ένας, επίσης Έλληνας μουσικός, διεθνούς εμβέλειας, που ζει στο εξωτερικό, ο Θοδωρής Κουρεντζής έχει πει «παίξε μουσική μπροστά σε έναν ετοιμοθάνατο και τότε θα δεις ποιό είναι το αληθινό κοινό, ποιά είναι η αληθινή εκτίμηση της μουσικής». Εσείς απευθύνεστε σε ένα κοινό που ζει ή αναβιώνει από ακραίες συνθήκες φτώχειας, εξαθλίωσης, πολέμου. Περιγράψτε μας αυτό το κοινό, είναι πιο ανοιχτό στο άγγιγμα της μουσικής ή όχι;
Ας πάρουμε το κοινό στη Σιέρα Λεόνε. Μολονότι η κλασική μουσική τούς είναι άγνωστη και καινούργια, τη νιώθουν στην καρδιά τους, τους εμπνέει και εκφράζονται εκπληκτικά μέσω της κίνησης. Ποιος θα φανταζόταν ότι άνθρωποι που ακούνε πρώτη φορά κλασική μουσική θα χόρευαν τόσο όμορφα;
Μια ομάδα πρώην ιερόδουλων πετάχτηκαν αυθόρμητα από τις καρέκλες τους για να χορέψουν με ελληνική μουσική, και στη συνέχεια με Τσαϊκόφσκι. Χίλιοι κρατούμενοι στη φυλακή δημιούργησαν σχεδόν εξέγερση χτυπώντας τα πόδια τους στον ρυθμό του Χέντελ. Μια ομάδα τυφλών παιδιών χόρεψε θεαματικά ακούγοντας Σοπέν, χοροπηδούσαν μέσα σ’ ένα μικρό δωμάτιο, εκφράζοντας ελεύθερα αυτή τη νέα μουσική, με τον πιο φρέσκο και όμορφο τρόπο, ίσως επειδή κανένας δεν τους είπε ότι δεν μπορούν. Ένα από αυτά, μου έπιασε πολύ απαλά το χέρι και ψιθύρισε τρυφερά «Διαμαντένια δάχτυλα».
Η επαφή σας με έναν κόσμο που η πραγματικότητα είναι πραγματικά πολύ σκληρή, πώς σας έχει επηρεάσει ως άνθρωπο και ως πιανίστα; Αντίστροφα δηλαδή, πώς το keys of change έχει αλλάξει εσάς, την δική σας πραγματικότητα;
Για πολύ καιρό αφού επέστρεφα από τα πρώτα πρότζεκτ δεν μπορούσα να κοιμηθώ τα βράδια, καθώς ξαναζούσα τις ιστορίες που είχα ακούσει, και τις εικόνες που είχα δει. Αλλά γρήγορα κατάλαβα πως δεν ήταν αυτός ο ρόλος μου στις εμπειρίες αυτές. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους που γνώρισα στα μέρη αυτά είχαν μόλις ζήσει τις δυσκολότερες μέρες της ζωής του, αλλά ήρθαν να ακούσουν ή να παίξουν μουσική, επειδή θέλησαν να ξεφύγουν, να λυτρωθούν, από τα φαντάσματα που τους ακολουθούσαν. Βλέποντας νέους ανθρώπους να ανοίγουν, να χαμογελούν ξανά, να βρίσκουν τρόπους έκφρασης να πουν πράγματα που δεν λέγονται με λόγια, και με το να μοιράζομαι την διαδικασία αυτή μαζί τους, με έχει βοηθήσει να βρω τον ουσιαστικό λόγο ύπαρξής μου ως μουσικό.
Για να έρθουμε στα δικά μας, στην Ελλάδα νομίζετε ότι λείπει η δημιουργικότητα και η φαντασία που καλλιεργείται με την μουσική; Μήπως και εδώ το κλειδί για την αλλαγή παραμένει το ίδιο;
Η μουσική είναι παγκόσμια δραστηριότητα ανθρώπινης έκφρασης. Φυσικά παίζω δυτική κλασική μουσική, αλλά η μουσική είναι μουσική. Όταν μοιράζεσαι την ομορφιά ενός αφρικανικού ρυθμού, μιας μελωδίας από το Μπαλί ή (στη δική μου περίπτωση) μιας σονάτας του Μπετόβεν, αυτό δεν έχει σύνορα, μιλάει σ’ όλη την ανθρωπότητα. Η τέχνη είναι για μένα απόδειξη της ύπαρξης, και η αληθινή της αξία βρίσκεται στη δημιουργική διαδικασία, όχι απαραίτητα στο αποτέλεσμα. Τελικά, νομίζω ότι η ειλικρίνεια, το χιούμορ και η απλότητα είναι τα πιο σημαντικά στοιχεία.
Η Ελλάδα σας λείπει; Ποια μουσική θα της αφιερώνατε;
Η Ελλάδα έχει τον τρόπο να διώχνει μακριά τα φιλόδοξα παιδιά της. Στο εξωτερικό έχω γνωρίσει μερικούς από τους πιο λαμπρούς Έλληνες. Η Ελλάδα δεν σταμάτησε ποτέ να είναι το σπίτι μου, επειδή εδώ γεννήθηκα και μεγάλωσα, και εδώ ζει η οικογένειά μου. Ωστόσο, ως πιανίστας, ταξιδεύω και το σπίτι μου πρέπει να είναι οπουδήποτε. Θα ήθελα να αφιερώσω στην Ελλάδα την Ημιτελή Συμφωνία του Σούμπερτ, ένα αριστούργημα της μουσικής τέχνης, που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Κάτι για το τέλος. Έχετε γεννηθεί στην Κρήτη, κρητική μουσική έχετε ακούσει;
Η Κρήτη είναι η γενέτειρά μου, και μολονότι οι ρίζες μου δυστυχώς δεν είναι κρητικές, πάντα ένιωθα μια ισχυρή έλξη. Ειδικά τώρα, που ζω στο εξωτερικό περισσότερο από 12 χρόνια, νιώθω την Κρήτη σαν ένα μαγικό νησί, γεμάτο από ανθρώπους ικανούς για απίστευτα πράγματα. Βεβαίως και έχω ακούσει κρητική μουσική και μου αρέσει πάρα πολύ!
.........................................
Βίντεο... άλλα...και φώτο... στην πηγή...
Άναυδη!!!
Lamprini (η περιπτερούχος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου